DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR

Tek Kullanımlık Plastik Poşetler Bez Çantalardan (Nonwoven Çanta) Daha Ucuz Değildir

Tek kullanımlık plastik poşetler ilk bakışta ucuz görünse de doğada çözünmemesi, dünyaya verdiği zarar ve aşırı tüketim nedeniyle çevre ve ekonomi üzerinde büyük yük oluşturuyor. Avrupa Birliği dahil olmak üzere dünyanın %80’inden fazlası tek kullanımlık plastik poşetleri yasakladı ya da ücretlendirdi. Türkiye’de 2019’dan beri tek kullanımlık plastik poşetler ücretli olsa da fiyatı, maliyetin çok altında satıldığı için tüketimi artmaya devam ediyor.

Tek Kullanımlık Plastik Poşet vs. Bez Torba: Gerçek Maliyet Karşılaştırması

Tek kullanımlık plastik poşetin markete olan maliyeti adet başına yaklaşık 1,57 TL iken, tüketiciye 0,50 TL’ye satılması marketler açısından sürdürülemez bir zarara yol açmaktadır. Market bir ticarethane olarak zararına bir iş yapamaz, bu durumda faaliyetlerini sürdüremez. Dolayısıyla tek kullanımlık plastik poşetten yaklaşık 1 TL zarar eden market, bu farkı diğer ürünlerin fiyatlarına yansıtarak müşteriden dolaylı yoldan çok daha fazlasını tahsil etmektedir. Bu zararın telafisi, diğer ürünlerin fiyatlarına yansıtılarak dolaylı bir maliyet artışı oluşturmaktadır. Market müşterisi 2,5 TL’ye bez taşıma torbası alırken, tek kullanımlık plastik poşete yalnızca 0,50 TL ödediğini düşünmekte; ancak bu görünürdeki ucuzluğun bedeli, diğer ürünlerin fiyatlarına yansıtılarak çok daha fazlasının müşterinin cebinden çıkmasına neden olmaktadır.

Taşıma ambalajları ile ilgili dünyada çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırma neticelerine göre Nonwoven ve woven teknik kumaşlardan üretilen ve bez çanta olarak tabir edilen taşıma çantaları alternatiflerine göre en uygunudur. Avustralya’daki Melbourne RMIT Üniversitesi tarafından yapılan “Comparison of Existing Life Cycle Analysis of Shopping Bag Alternatives” adlı çalışmaya göre: Nonwoven çantalar, malzeme tüketimi, küresel ısınma etkisi, enerji kullanımı, su tüketimi ve atık miktarı gibi göstergelerde en avantajlı seçenektir. Ortalama 104 kez kullanılabilmekte, ömrünün sonunda ise %100 geri dönüştürülebilmektedir. Bu yönleriyle hem çevre hem de ekonomi açısından tek kullanımlık plastik poşetlere kıyasla çok daha sürdürülebilir bir çözüm sunmaktadır.

Çanta Tipi	Görsel	Malzeme Tüketimi	Küresel Isınma	Enerji Tüketimi	Su Kullanımı	Deniz Biyoçeşitliliğine Zararı	Atık Miktarı	Geri Dönüşüm Seçenekleri
Tekrar Kullanılabilir Nonwoven Çanta		1	1	1	1	1	1	Tüm Geri Dönüşüm Kutuları
Kraft Çanta		5	3	2	1	1	1	Tüm Geri Dönüşüm Kutuları
Tek Kullanımlık LDPE Poşet		5	5	5	1	5	5	Tüm Geri Dönüşüm Kutuları
Ham Bez Çanta		1	1	1	5	1	1	Geri Dönüşümü Yoktur

Sonuç: Küçük Bir Seçim, Büyük Bir Etki

Nonwoven bez çantalar;

• Ekonomik
• Çevreci
• Uzun ömürlü
• Sıfır Atık hedefleriyle uyumludur.

Tek kullanımlık plastik poşetlerin düşük fiyatlı görünmesi tüketiciyi yanıltıyor. Aslında marketler bu farkı diğer ürünlere yansıtarak fazlasını tahsil ediyor. Nonwoven çantalar ise uzun ömürlü, geri dönüştürülebilir ve Sıfır Atık hedeflerimizle tam uyumludur. Burada gözden kaçmaması gereken nokta şudur: plastiğin alternatifi yine plastiktir; eğer tekrar tekrar kullanılabiliyor ve ömrünü tamamladığında geri dönüştürülebiliyorsa bu plastik, ekonomimize, çevremize, ihracatımıza ve sanayimize fayda sağlayan değerli bir üründür. Dolayısıyla ülkemizde bu sektörün desteklenmesi, çevre politikaları, ithalatı azaltma ve ihracatı artırma hedefleri açısından stratejik bir öncelik taşımaktadır.